Apple IIe

Apple //e to komputer niezwykle popularny na zachodzie, choć do Polski trafiło niewiele egzemplarzy – cena w momencie debiutu była jednak dla przeciętnego Polaka zaporowa.

Powstanie tego modelu to w dużej mierze wpływ rynku i zapotrzebowania klientów. Apple II i II+ sprzedawał się dosyć dobrze, lecz zarząd firmy Apple spodziewał się, że nie będzie to wieczne. Rozpoczęto prace nad nowym modelem: Apple Lisa mającym w zamierzeniach być prekursorem komputera z graficznym interfejsem użytkownika. Ponieważ wiadomo było, że prace nad Lisą potrwają długo wystartowano z projektem Apple III, mającym w zamyśle trafić na rynek biznesowy tak, by nie konkurować z Apple II do użytku domowego. Nowa maszyna była tworzona od podstaw, jednak mimo wszystko zdecydowano się zaimplementować w niej tryb emulacji Apple II, by zachować bazę oprogramowania. Apple III, który zadebiutował na rynku w 1980 roku okazał się pomyłką. Sprzedawane maszyny psuły się, na domiar złego Apple musiało się zmagać z niespodziewanym problemem. Sporo firm zaczęło oferować różne rozszerzenia do Apple II, dzięki którym maszyna ta okazywała się lepsza i wydajniejsza od Apple III. Steve Wozniak przyznał potem w wywiadzie, że koncepcja rozwoju była błędna i należało się skupić na rozwoju linii Apple II niż na tworzeniu nowej maszyny.
W obliczu potrzeb rynku wznowiono więc w 1980 roku prace nad rozwojem Apple II. W projekcie „Diana” miano na bazie istniejącego komputera stworzyć nowy, tańszy o większych możliwościach rozbudowy, na miarę postępu technologii.

Apple //e

Efektem tych prac stał się Apple //e. Komputer poza pełną zgodnością ze wcześniejszymi modelami, był w stanie wyświetlać tekst z rozróżnieniem dużych i małych liter, w trybie 40 i 80 kolumnowym. Zaopatrzono go w 64 kB RAM z możliwością rozszerzenia do 128 kB. Komputer pojawił się w styczniu 1983 roku jako Apple ][e. W 1984 przemianowano go na Apple //e, utrzymując wizualną zgodność nazw z debiutującym właśnie Apple //c. W tym samym roku pojawił się nowy system operacyjny ProDOS, który zastępował dotychczasowy DOS 3.3.

Komputer okazał się olbrzymim sukcesem, także finansowym. W marcu 1985 roku doczekał się kolejnej modyfikacji: powstał Apple IIe Enhanced. Podstawowe zmiany to:

• Zmieniony procesor, 65c02 zamiast 6502
• Zmieniono 3 układy ROM zawierające Applesoft, Monitor ROM i generator znaków poprawiając zauważone błędy i dodając niektóre funkcje zgłaszane przez twórców oprogramowania
• Klawiatura doczekała się drobnych kosmetycznych poprawek. Jest odrobinę ciemniejsza. Opis klawiszy jest mniejszy, czarny w lewym górnym rogu klawiszy (w wersji wcześniejszej litery są białe i położone centralnie). Dla posiadaczy starszej wersji przygotowano „Upgrade Kit” w postaci 4 układów do wymiany i naklejki.

Apple //e logo

W 1987 roku pokazała się wersja Apple IIe Platinum, a w 1991 Apple IIe w postaci karty rozszerzenia dla serii komputerów Macintosh LC.

Za stroną Apple ][ History http://apple2history.org przytaczam wykres historii modelu IIe/III:

Historia Apple II/III

Posiadam w tej chwili 3 sztuki Apple //e.
Pierwszy egzemplarz (europejski, sprawny) nosi ślady zużycia, obudowa jest pożółkła. W środku oprócz karty sterownika stacji dyskietek są również dwie inne karty, których nie potrafię zidentyfikować (być może jedna z nich jest kartą pamięci, a druga umożliwia wyświetlenie 80 znaków w linii?).
Drugi egzemplarz (wersja amerykańska na 110V), zadbany i bardzo wypasiony:

Zestaw Apple //e

A w zestawie:

• Oryginalny monitor
• Dwie zewnętrzne stacje dyskietek 5,25″
• 3 Joysticki
• 20 książek
• Ponad 100 dyskietek (sporo oryginalnych): Apple Works, Quicken, EasyDac, wreszcie brakujący mi ProDOS 3.3 i wiele innych.

Sam komputerek wyposażony jest w wewnętrzny modem, kartę kontrolera FDD, kartę sterownika drukarki Centronics i jeszcze jakąś jedną niezidentyfikowaną.

Stacja dyskietek 5,25″ dla Apple //e

Trzeci, niestety martwy, dostałem wraz z monitorem i 2 stacjami dyskietek 5 1/4″ Apple ][. Był to komputer, który służył bodajże w Stoczni Gdańskiej i został uratowany przed wyrzuceniem na złom przez dobrą duszę z Gdyni. W komplecie dostałem również bardzo rzadką, oryginalną, zewnętrzną klawiaturę numeryczną, wraz ze specjalnym kablem wpinanym w odpowiednie miejsce na płycie głównej.
Ten egzemplarz wyposażony jest w trzy karty:

• Disk ][ Interface Card
• Super Serial Card II
• Pełnowymiarową kartę zajmującą oprócz standardowego złącza rozszerzeń także slot AUX CONNECTOR. Karta sygnowana przez Microsoft (1983 rok) ma na pokładzie procesor Z80. Ta karta wymaga nieco komentarza. W 1980 roku Microsoft zaprezentował swój pierwszy produkt hardware’owy. Karta nazwana „Microsoft Z-80 Softcard” umożliwiała pracę na Apple II pod kontrolą systemu operacyjnego CP/M. Karta była utrafionym pomysłem i pod koniec 1981 roku, najlepiej sprzedawanym produktem Microsoftu. Karta, którą posiadam jest o tyle nietypowa, że w porównaniu do Softcard zajmuje dwa sloty. Nie znalazłem w internecie nic na ten temat, choć wiem, że karty były robione w kilku wersjach.

Poszczególne moje Apple IIe różnią się wyglądem płyty głównej, lecz nie miałem czasu by sprawdzić ile różnych wersji płyty głównej było sprzedawanych.

Krótka metryczka komputera:

• Procesor: MOS 6502 1MHz
• Pamięć RAM: 64 Kb (w późniejszych wersjach 128 Kb)
• Pamięć ROM: 16 Kb (w późniejszych wersjach 32 Kb)
• Grafika: tekst: 40 kolumn, 1 bit kolor 560×192, 4 bit kolor 140×192
• Dźwięk: wbudowany głośniczek
• Porty:
• System: Wbudowany interpreter BASIC, DOS 3.3, ProDOS
• Data wprowadzenia na rynek: I 1983
• Cena po wprowadzeniu na rynek: w USA 1395,00 $